Aşık Veysel Şatıroğlu kimdir?

Uzun İnce Bir Yoldayım, Dostlar Beni Hatırlasın, Güzelliğin On Para Etmez gibi türküleriyle tanınan büyük halk ozanı Aşı Veysel'in vefatının üzerinden 48 yıl geçti. Aşık Veysel anmaları Aşık Veysel Şatıroğlu'nun hayatına dair araştırmalar çoğaldı. Aşık Veysel Şatıroğlu kimdir? Aşık Veysel nereli? İşte Aşık Veysel türküleri ve hayatı hakkında bilgi...

AŞIK VEYSEL KİMDİR?

Âşık Veysel Şatıroğlu, 1894 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde dünyaya geldi. Annesi Gülizar, babası "Karaca" lakaplı Ahmet adında bir çiftçiydi.[1] Veysel'in iki kız kardeşi, yörede yaygınlaşan çiçek hastalığına yakalanarak yaşamlarını yitirdi. Ardından Veysel de yedi yaşında aynı hastalıktan dolayı iki gözünü de kaybetti. Kendi anlatımına göre:

« Çiçeğe yatmadan evvel anam güzel bir entari dikmişti. Onu giyerek beni çok seven Muhsine kadına göstermeye gitmiştim. Beni sevdi. O gün çamurlu bir gündü, eve dönerken ayağım kaydı ve düştüm. Bir daha kalkamadım. Çiçeğe yakalanmıştım... Çiçek zorlu geldi. Sol gözümde çiçek beyi çıktı. Sağ gözüme de, solun zorundan olacak, perde indi. O gün bugündür dünya başıma zindan. »
Babasının, Âşık Veysel'e oyalanması için aldığı bağlamayla önce başka ozanların türkülerini çalmaya başladı. 1930 yılında Sivas Maarif Müdürü olarak görev yapan Ahmet Kutsi Tecer ile Kutsi Bey tarafından düzenlenen bir şairler gecesinde tanıştı. Kutsi Bey tarafından verilen destek ile birçok ili dolaşmaya başladı.

Âşık geleneğinin son büyük temsilcilerinden olan Âşık Veysel, bir dönem yurdu dolaşarak Köy Enstitüleri'nde saz hocalığı yaptı. 1965 yılında özel kanunla maaş bağlandı. 1970'li yıllarda Selda Bağcan, Gülden Karaböcek, Hümeyra, Fikret Kızılok ve Esin Afşar gibi bazı müzisyenler Âşık Veysel'in deyişlerini düzenleyerek yaygınlaşmasını sağladı. Aşık Veysel'in çocuklarından öğretmen olan Bahri Şatıroğlu, babasının yaşamını gün gün kaleme almış ve pek çok çalışmaya kaynak kişi olarak katılmıştır. Ayrıca babasının saz ve söz geleneğini sürdürmektedir.

Eserlerinde Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla kullanır. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içeydi. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de vardır. Şiirleri, Deyişler (1944), Sazımdan Sesler (1950), Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli kitaplarında toplandı. 1973 yılında akciğer kanseri sonucunda öldü. Ölümünden sonra Bütün Şiirleri (1984) adıyla eserleri tekrar yayınlandı.

AŞIK VEYSEL TÜRKÜLERİ

Anlatamam Derdimi (5:24)
Arasam Seni Gül İlen (4:18)
Atatürk'e Ağıt (5:26)
Beni Hor Görme (2:46)
Beş Günlük Dünya (3:58)
Bir Kökte Uzamış (4:55)
Birlik Destanı (1:42)
Çiçekler (3:05)
Cümle Âlem Senindir (6:44)
Derdimi Dökersem Derin Dereye (4:51)
Dost Çevirmiş Yüzünü Benden (3:12)
Dost Yolunda (4:43)
Dostlar Beni Hatırlasın (6:02)
Dün Gece Yar Eşiğinde (4:28)
Dünya'ya Gelmemde Maksat (2:43)
Esti Bahar Yeli (2:41)
Gel Ey Âşık (5:35)
Gonca Gülün Kokusuna (5:24)
Gönül Sana Nasihatim (6:40)
Gözyaşı Armağan (3:32)
Güzelliğin On Para Etmez (4:31)
Kahpe Felek (2:58)
Kara Toprak (9:25)
Kızılırmak Seni Seni (4:58)
Küçük Dünyam (5:17)
Murat (5:13)
Ne Ötersin Dertli Dertli (3:05)
Necip (3:16)
Sazım (6:02)
Seherin Vaktinde (5:01)
Sekizinci Ayın Yirmi İkisi (4:43)
Sen Bir Ceylan Olsan (3:34)
Sen Varsın (4:01)
Şu Geniş Dünya'ya (7:27)
Uzun İnce Bir Yoldayım (2:23)
Yaz Gelsin (3:02)
Yıldız (Sivas Ellerinde) (3:16)
Çırpınıp İçinde Döndüğüm Deniz