Özel sektörün yurt dışı kredi borcu ne durumda?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2022 yılı Kasım ayı Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu Gelişmeleri’ni paylaştı. Buna göre, Kasım sonu itibarıyla, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2021 yıl sonuna göre 7,2 milyar dolar azalarak 161,2 milyar dolar oldu. Vadeye göre incelendiğinde, 2021 yıl sonuna göre, uzun vadeli kredi borcunun 8,3 milyar dolar azalarak 152,6 milyar dolar; kısa vadeli kredi borcunun (ticari krediler hariç) ise 1,1 milyar dolar artarak 8,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği gözlendi.
Borçluya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 5 milyar dolar azaldığı, tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalarının ise 5,1 milyar dolar azalışla 14,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi. Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 55 milyon dolar artmış, tahvil stoku ise 44 milyon dolar artarak 1,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu dönemde, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 2,2 milyar dolar arttığı, tahvil stokunun ise 18 milyon dolar artarak 10,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, 2021 yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 460 milyon dolar artışla 5,2 milyar dolar; finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 687 milyon dolar artışla 1,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Alacaklıya göre dağılım
Alacaklıya göre dağılım incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, Kasım sonu itibarıyla tahvil hariç özel alacaklılara olan borç, bir önceki yıl sonuna göre 1,5 milyar dolar azalarak 105,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, tahvil hariç özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna göre 1 milyar dolar artarak 8,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi.
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, 152,6 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun yüzde 63,7'sinin dolar, yüzde 32,7’sinin Euro, yüzde 1,8’inin Türk lirası ve yüzde 1,8’inin ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu ve 8,5 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun ise yüzde 39,2’sinin dolar, yüzde 36,5’inin Euro, yüzde 20,8’inin Türk lirası ve yüzde 3,5’inin diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü.
Sektörel dağılım
Sektör dağılımı incelendiğinde, Kasım sonu itibarıyla, 152,6 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 35,6’sını finansal kuruluşların, yüzde 64,4’ünü ise finansal olmayan kuruluşların borcu oluşturdu. Aynı dönemde, 8,5 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli toplam kredi borcunun yüzde 76,6’sını finansal kuruluşların, yüzde 23,4’ünü ise finansal olmayan kuruluşların borcu oluşturdu.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, Kasım sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 40,9 milyar dolar tutarında olduğu gözlendi.