YSK'ya itiraz süreci başladı. Yaklaşık 45 Milyon seçmenin sandığa gittiği seçimlere itirazlar önce sandık kurulları nezdinde başlıyor. Adaylar ve müşahitler oy sayım döküm işlemleri sırasında sandık kurullarına itirazda bulunabiliyor.
Yaklaşık 45 Milyon seçmenin sandığa gittiği seçimlere itirazlar önce sandık kurulları nezdinde başlıyor. Adaylar ve müşahitler oy sayım döküm işlemleri sırasında sandık kurullarına itirazda bulunabiliyor. Müşahitler ve adaylar İlçe seçim kurulunda yapılan sayım, döküm ve birleştirme işlemlerini de takip edebiliyor. Tasnif ve birleştirme açık olarak yapılıyor. Getirilen tüm tutanakların birleştirilme sürecini ilçe seçim kurulları yürütüyor. Daha sonra, il seçim kuruluna götürülen tutanakların birer kopyası siyasi partilere ve bağımsız adaylara aynı anda teslim ediliyor.
İtiraz süreci nasıl işleyecek?
298 sayılı "Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkındaki Kanun'a" göre, sandık kurullarının kararları, oyların sayım ve dökümü ile tutanakların düzenlenmesine ilişkin iş ve işlemleri aleyhine, ilçe seçim kuruluna itirazda bulunulabilecek. Bu itirazlar, oy verme gününden sonraki salı günü saat 15.00'e kadar doğrudan ilçe seçim kurullarına yazılı olarak yapılabilecek, yani İlçe Seçim Kurullarına yapılacak itirazların süresi 2 Nisan Salı günü 15.00'te dolacak. İlçe seçim kurulları, itirazları en geç itirazın yapıldığı tarihten sonraki ikinci gün saat 17.00'ye kadar karara bağlayacak.
Bu aşamadan sonra İlçe seçim kurulu kararlarına, il seçim kurulu nezdinde, en geç ilçe birleştirme tutanağının düzenlenmesine kadar; ilçe birleştirme tutanağının düzenlenmesi ve buna ait işlerle neticelerine karşı bu tutanağın düzenlenmesini takip eden gün saat 17.00'ye kadar itirazda bulunulabilecek. İl seçim kurulları da bu itirazları iki gün içerisinde kesin olarak karara bağlayacak. İl seçim kuruluna itiraz sonucu karar kesinleşmezse bu kez Yüksek Seçim Kurulu'na başvuru süreci başlayacak. Kanuna göre siyasi partiler 3 gün içinde YSK'ya başvurmak zorunda. YSK'nın da 3 gün içinde vereceği karar kesin olacak ve kararla ilgili başka bir yere başvurulamayacak.
Olağanüstü itiraz yolu nedir?
Ancak, Mart 2019 yerel seçimleri sırasında İstanbul'da yaşandığı gibi bir de "olağanüstü itiraz" yolu mevcut. Seçim Kanunu'nun "olağanüstü itirazları" düzenleyen 130. Maddesinde, olağanüstü itirazların "(il birleştirme) tutanağının düzenlenmesinden sonra (7) gün içinde" yapılacağı şeklinde açık hüküm bulunuyor. Kanuna göre olağan üstü itiraz yoluna başvurulabilmesi için öncelikli olarak seçimi kazanan adaya mazbatanın verilmesi şart görünüyor.
Önce mazbata...
Buna göre, ilk olarak oy sayım işlemlerinin tamamlanması ve bu sonuçların seçim sistemine girilmesi gerekiyor. Ardından nihai seçim sonucunu gösteren 'il birleştirme tutanağının' tanzim edilmesi işlemi yapılacak. İl birleştirme tutanağı tanzim edildikten sonra en yüksek oyu alan kişi mazbatasını alacak. Kanuna göre, olağanüstü itiraz süreci mazbata verilmesine engel teşkil etmiyor, aksine olağan üstü itiraz için kazanan adayın mazbatasını almış olması gerekiyor. Mazbata verildikten sonra 7 gün içerisinde olağanüstü itiraz yoluyla YSK'ye başvurabiliyor.