Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır lideri Sisi'nin G20 Zirvesi'nde bir araya gelmesi Arap medyasından Güney Kıbrıs'a ve Çin'e dünyada yankı buldu. Ortak bildiriyi bir 'kilometre taşı' olarak niteleyen Rusya ise, 'zafer' kazandığını belirtiyor.
Dünyanın en büyük ekonomilerini oluşturan 19 ülke ile Avrupa Birliği'nden oluşan G20 grubunun liderleri, Hindistan'ın Yeni Delhi kentinde bir araya geldi. Zirvede birçok ülke Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD lideri Joe Biden gibi en üst düzeyde temsil edilirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin lideri Şi Jinping Yeni Delhi'de yoktu.
G20 liderleri ortak bir bildiri üzerinde anlaşmaya vardı, Hindistan Başbakanı Narendra Modi alkışlar arasında bildirgenin resmen kabul edildiğini söyledi. Rusya-Ukrayna savaşı konusundaki anlaşmazlıkların ilk kez bir uzlaşmayı engelleyeceği tahminleri vardı ancak Moskova'yı hedef alan dilin yumuşatılmasıyla bildiri ortaya çıktı.
Zirvede ana gündem maddesi olarak sürdürülebilir kalkınma, gelişmekte olan ülkelerin dış borç sorunu ve Dünya Bankası reformları gibi konuların yanı sıra Ukrayna'daki savaşın da ele alınması bekleniyordu. Üzerinde anlaşmaya varılan bildiride Rusya'nın Ukrayna savaşındaki rolüne ilişkin kullanılan dilde geçen yıla kıyasla gözle görülür bir yumuşama olduğu dikkat çekti, Moskova doğrudan suçlanmadı.Geçen yıl Bali'deki G20 zirvesinde yapılan ortak açıklamada yer alan Rusya saldırısı ve Rusya'nın Ukrayna'dan çekilmesi gibi atıflar çıkarıldı. Bunun yerine bildiride devletlerin 'toprak elde etmek amacıyla güç kullanma tehdidi ya da kullanımından kaçınmaları' gerektiği ve 'nükleer silah kullanımı ya da kullanım tehdidinin kabul edilemez olduğu' vurgulandı.
RUSYA'YA GÖRE 'ZAFER'
Ortak bildiride Rusya'nın Ukrayna işgaline doğrudan atıfta bulunulmasına Moskova'nın yanı sıra Çin'in karşı çıktığı biliniyor. Nitekim zirvede Putin'in yerine Rusya'yı temsil eden Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bugün yaptığı açıklamada Yeni Delhi'de ortaya çıkan ortak bildiriyi 'diplomatik bir zafer' olarak tanımladı ve G20 zirvesinin 'başarılı' olduğu yorumunu yaptı.
"Batının zirve gündemini Ukraynalaştırma girişimini engelledik. Metinde Rusya'dan hiç söz edilmiyor" diyen Lavrov, Hindistan, Çin, Brezilya ve Güney Afrika gibi Moskova müttefiklerinin sesini duyurduğunu söyledi.
Rusya'nın bir numaralı diplomatına göre Yeni Delhi'deki G20 Zirvesi bir 'kilometre taşı' ve ortak bildiri Rusya'nın pozisyonunu tamamıyla yansıtıyor.
TÜRKİYE KİLİT ROL OYNADI
Hindistan'ın G20 temsilcisi Amitabh Kant, Rusya'nın bildirgedeki dili kabul etmesinde Endonezya, Türkiye ve Meksika'nın yanı sıra, G20'nin bir sonraki iki başkanı olan Brezilya ve Güney Afrika'nın da kilit rol oynadığını kaydetti.
Bildiride Ukrayna’daki savaş nedeniyle tahıl ürünlerinin dünya pazarlarına sevkiyatı konusunda Türkiye ve BM’nin rolüne dikkat çekilirken, "Türkiye ve BM’nin aracılık ettiği İstanbul Anlaşmaları’na yönelik çabaları takdir ediyoruz" değerlendirmesi yapıldı.
Bildiride ayrıca Afrika Birliği'nin G20'ye resmen katılması da onaylandı. Böylece Afrika Birliği, Avrupa Birliği ile aynı statüye kavuştu.
ERDOĞAN'IN DİPLOMASİ TURU
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün Yeni Delhi'de Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile görüştü.
AFP 'SON DAKİKA' KODUYLA DUYURDU
Uluslararası haber ajansı Agence France-Presse (AFP), Erdoğan ve Sisi arasındaki yüz yüze görüşmeyi dünyaya 'son dakika' koduyla servis etti. Görüşmenin Türkiye ve Mısır arasında 10 yılı bulan anlaşmazlığın ardından gerçekleştiğini vurgulayan ajans, Türk televizyonlarının ekrana getirdiği görüntülerde Erdoğan ve Sisi'ye çok sayıda yetkilinin eşlik ettiğini yazdı.
Al Jazeera ise, G20 Zirvesi için yayınladığı canlı blogda buluşmayı 'Erdoğan ve Sisi özel bir toplantı yaptı' başlığıyla sundu, Türkiye ve Mısır liderlerinin ikili ilişkiler ve enerji işbirliğini masaya yatırdığını aktardı. Akdeniz'in iki kıyısındaki ülkelerin 10 yıllık aranın ardından ilişkileri normalleştirdiğini, Temmuz ayında karşılıklı büyükelçi atadığını hatırlatan Al Jazeera, Erdoğan'ın Yeni Delhi'deki görüşmeyi Ankara ve Kahire arasındaki 'yeni dönem' olarak tanımladığını bildirdi.
Mısır medyası ise liderlerin ikili ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla somut ilerlemeler sağlanmasını konuştuğunu, Doğu Akdeniz'deki istikrarın masaya yatırıldığını yazdı. Youm 7 ve El Mısri El Yevm gazeteleri Mısır Cumhurbaşkanlığı'nın yaptığı resmi açıklamayı sayfalarına taşıdı.
Birleşik Arap Emirlikleri merkezli El Arabiya, 'Erdoğan ve Sisi enerji ve bölgesel işbirliğini konuştu' başlığını tercih etti.
Güney Kıbrıs gazetesi CyprusMail, görüşmeye dair haberinde Türkiye ve Mısır'ın sıvılaştırılmış doğal gaz ve nükleer enerji alanında işbirliğini ele aldığını bildirdi.
Çin'in resmi yayın organlarından CGTN, 'Türkiye ve Mısır cumhurbaşkanları G20 zirvesinde yüz yüze görüştü' dedi.